Hỏi đáp về chế độ chính sách người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học
Vừa qua, một số bạn đọc có thư gửi Tạp chí Da cam Việt Nam hỏi về chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với nạn nhân chất độc da cam. Để giúp bạn đọc hiểu quy định của Nhà nước về chế độ chính sách, hồ sơ và thủ tục, các bước tiến hành lập hồ sơ, Tạp chí Tạp chí Da cam Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan chức năng chọn lựa nhóm vấn đề mà bạn đọc quan tâm, Tạp chí Da cam Việt Nam xin giới thiệu các nội dung có liên quan.
Câu 1: Xin cho biết, người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được hưởng chế độ ưu đãi như thế nào? Quy định tại văn bản nào?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 30 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 ngày 9/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được hưởng chế độ ưu đãi như sau:
1. Trợ cấp hằng tháng trong các trường hợp như sau:
a) Người mắc bệnh có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng căn cứ vào tỷ lệ tổn thương cơ thể theo các mức từ 21% đến 40%, từ 41% đến 60%, từ 61% đến 80% hoặc từ 81% trở lên;
b) Người thuộc trường hợp mắc bệnh vô sinh hoặc sinh con dị dạng, dị tật thì được hưởng trợ cấp hằng tháng như người có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 41% đến 60%; trường hợp mắc bệnh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng tương ứng với tỷ lệ tổn thương cơ thể theo mức từ 61% đến 80% hoặc từ 81% trở lên quy định tại điểm a khoản này;
c) Bệnh binh mắc thêm bệnh quy định tại điểm a khoản 1 Điều 29 của Pháp lệnh này do nhiễm chất độc hóa học được khám giám định tổng hợp để hưởng trợ cấp hằng tháng tương ứng với tỷ lệ tổn thương cơ thể;
d) Bệnh binh thuộc trường hợp mắc bệnh vô sinh hoặc sinh con dị dạng, dị tật được hưởng trợ cấp hằng tháng đối với bệnh binh và trợ cấp hằng tháng đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 41% đến 60%;
đ) Bệnh binh mắc thêm bệnh liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học và thuộc trường hợp mắc bệnh vô sinh hoặc sinh con dị dạng, dị tật được chọn hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định tại điểm c hoặc điểm d khoản này.
2. Phụ cấp hằng tháng đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên.
3. Trợ cấp người phục vụ đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình.
4. Bảo hiểm y tế.
5. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần; trường hợp có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên được điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm.
6. Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;
7. Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;
8. Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;
9. Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên khoán bảo vệ và phát triển rừng;
10. Vay vốn ưu đãi để sản xuất kinh doanh;
11. Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.
Câu 2: Đề nghị cho biết, thân nhân của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được hưởng ưu đãi gì?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 31 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 ngày 9/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì thân nhân của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được hưởng chế độ ưu đãi như sau:
1. Trợ cấp hằng tháng đối với con đẻ bị dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.
2. Bảo hiểm y tế đối với những người sau đây:
a) Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;
b) Con đẻ bị dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;
c) Người phục vụ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình.
3. Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên qua đời thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất như sau:
a) Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động, con chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng;
b) Cha đẻ, mẹ đẻ sống cô đơn, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ Luật Lao động sống cô đơn, con mồ côi cả cha mẹ chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng và trợ cấp nuôi dưỡng hằng tháng.
4. Con đẻ bị dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên được cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - TBXH hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;
5. Con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được ưu tiên trong tuyển sinh và tạo việc làm, được hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
6. Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 3 tháng trợ cấp hằng tháng hiện hưởng khi người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, con đẻ đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết.
7. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng trong trường hợp sau đây:
a) Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết;
b) Con đẻ bị dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên chết.
Câu 3: Yêu cầu cần và đủ để xét công nhận là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học để hưởng chế độ ưu đãi theo Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng; hồ sơ, thủ tục giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được quy định ở văn bản nào?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 29 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì việc xem xét công nhận và giải quyết chế độ ưu đãi người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học gồm 2 điều kiện sau:
1. Điều kiện về địa bàn và thời gian tham gia hoạt động kháng chiến:
Người đã công tác, chiến đấu, phục vụ chiến đấu trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 8 năm 1961 đến ngày 30 tháng 4 năm 1975 tại vùng mà quân đội Mỹ đã sử dụng chất độc hóa học ở chiến trường B, C, K và một số địa danh thuộc huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị (bao gồm các xã: Vĩnh Quang, Vĩnh Giang, Vĩnh Tân, Vĩnh Thành, Vĩnh Ô, Vĩnh Khê, Vĩnh Hà, Vĩnh Lâm, Vĩnh Sơn, Vĩnh Thủy).
2. Điều kiện về bệnh, tật:
Mắc bệnh có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21 % trở lên hoặc vô sinh hoặc sinh con dị dạng, dị tật thuộc Danh mục bệnh, dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học quy định tại Phụ lục V, Nghị định 131/2021/NĐ-CP, ngày 30 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ.
3. Căn cứ lập hồ sơ giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học
Điều 54 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ quy định căn cứ lập hồ sơ công nhận người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học như sau:
3.1. Một trong các giấy tờ có ghi nhận thời gian tham gia kháng chiến tại vùng quân đội Mỹ sử dụng chất độc hóa học:
a) Giấy X Y Z.
b) Bản sao được chứng thực từ một trong các giấy tờ sau: Quyết định phục viên, xuất ngũ; Giấy chuyển thương, chuyển viện, giấy điều trị; Lý lịch cán bộ; Lý lịch đảng viên; Lý lịch quân nhân; Lý lịch công an nhân dân; Hồ sơ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội; Huân chương, Huy chương chiến sĩ giải phóng; Hồ sơ khen thưởng thành tích tham gia kháng chiến; Hồ sơ người có công được xác lập trước ngày 01 tháng 01 năm 2000.
c) Giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền ban hành, xác nhận trước ngày 01 tháng 01 năm 2000.
3. 2. Một trong các giấy tờ ghi nhận mắc bệnh hoặc dị dạng, dị tật như sau:
a) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án của bệnh viện tuyến huyện hoặc trung tâm y tế huyện hoặc tương đương trở lên (bao gồm cả bệnh viện quân đội, công an) theo mẫu quy định của Bộ Y tế.
b) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án ngoại trú của Phòng khám Ban Bảo vệ sức khỏe cán bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo mẫu quy định của Bộ Y tế.
c) Giấy xác nhận dị dạng, dị tật bẩm sinh của các cơ sở y tế cấp xã trở lên đối với con đẻ chưa khám bệnh, chữa bệnh về các dị dạng, dị tật theo Mẫu số 39 Phụ lục I, Nghị định này.
d) Giấy tờ do cơ quan, đơn vị có thẩm quyền ban hành được xác lập từ ngày 30 tháng 4 năm 1975 trở về trước ghi nhận mắc bệnh thuộc nhóm bệnh thần kinh ngoại biên trong thời gian từ một đến năm tuần sau phơi nhiễm đối với trường hợp mắc bệnh thần kinh ngoại biên cấp tính hoặc bán cấp tính theo quy định tại Phụ lục V, Nghị định này.
đ) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án của lần điều trị cuối cùng ghi nhận quá trình điều trị về bệnh rối loạn tâm thần liên tiếp trong 3 năm trở lên của bệnh viện tuyến huyện hoặc trung tâm y tế huyện hoặc tương đương trở lên (bao gồm cả bệnh viện Quân đội, Công an) với các bệnh rối loạn tâm thần có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học theo quy định tại khoản 15, Phụ lục V, Nghị định này.e) Giấy xác nhận người hoạt động kháng chiến có vợ hoặc có chồng nhưng không có con đẻ của Ủy
ban nhân dân cấp xã.
4. Hồ sơ, thủ tục công nhận và giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học:
Điều 56, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP, ngày 30 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ quy định hồ sơ, thủ tục công nhận và giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; Theo đó, cá nhân lập bản khai (Mẫu số 09 Phụ lục I, Nghị định 131) kèm giấy tờ quy định tại khoản 1, khoản 2, Điều 54, Nghị định số 131 gửi đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú.
Ủy ban nhân dân cấp xã, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện chức năng, thẩm quyền theo quy định.
Câu 4: Con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học đang hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng thì bố (mẹ) có được hưởng không? Hồ sơ, thủ tục như thế nào? Quy định ở văn bản nào?
Trả lời:
1. Tại Khoản 2 Điều 56, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP, ngày 30 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ hướng dẫn về hồ sơ, thủ tục đối với trường hợp con đẻ bị dị dạng, dị tật đã được hưởng chế độ ưu đãi mà bố (mẹ) chưa được công nhận là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học.
Theo đó, nếu hồ sơ của con đẻ thể hiện tình trạng dị dạng, dị tật của con đẻ đúng theo Danh mục dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học quy định tại Mục III, Phụ lục V, Nghị định 131 thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (nơi người hoạt động kháng chiến thường trú) có trách nhiệm ban hành quyết định cấp giấy nhận chứng nhận người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với bố (mẹ).
2. Về hồ sơ, thủ tục giải quyết chế độ đối với trường hợp con đẻ bị dị dạng, dị tật đã được hưởng chế độ ưu đãi mà bố (mẹ) chưa được công nhận là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học như sau (quy định tại Khoản 2, Điều 56, Nghị định 131/2021/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ) :
a) Cá nhân lập bản khai (Mẫu số 09, Phụ lục I, Nghị định 131) gửi đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú.
b) Ủy ban nhân dân cấp xã trong thời gian 5 ngày làm việc có trách nhiệm xác nhận bản khai và lập danh sách gửi Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội.
c) Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội trong thời gian 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, có trách nhiệm kiểm tra, lập danh sách kèm giấy tờ theo quy định gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.
d) Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trong thời gian 12 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, đối chiếu dị dạng dị tật của con ghi trong các giấy tờ: văn bản của Trạm trưởng trạm y tế xã, trung tâm y tế hoặc bệnh viện đa khoa cấp huyện; biên bản họp và đề nghị của Hội đồng xác nhận người có công cấp xã; giấy xác nhận tình trạng dị dạng, dị tật của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Biên bản giám định y khoa đang lưu trong hồ sơ với Danh mục dị dạng, dị tật quy định tại Phụ lục V, Nghị định 131.
Trường hợp hồ sơ có giấy tờ đúng quy định, tình trạng dị dạng, dị tật của con đẻ đúng theo danh mục quy định tại Mục III Phụ lục V Nghị định 131 thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm ban hành quyết định cấp giấy nhận chứng nhận người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với bố (mẹ).
* Trường hợp còn vướng mắc về tình trạng dị dạng, dị tật, nếu con đẻ còn sống thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cấp giấy giới thiệu con đẻ đến Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh. Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh khám giám định và ban hành biên bản giám định y khoa kết luận về tình trạng dị dạng, dị tật, không ghi tỷ lệ tổn thương cơ thể và gửi đến Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để xem xét giải quyết theo quy định.
Nếu con đẻ được Hội đồng giám định y khoa kết luận tình trạng dị dạng, dị tât thuộc Danh mục dị dạng, dị tật quy định tại Mục III Phụ lục V Nghị định 131 thì giải quyết chế độ ưu đãi đối với bố (mẹ). Hội đồng giám định y khoa kết luận con đẻ không có tình trạng dị dạng, dị tật thuộc Danh mục thì con vẫn hưởng trợ cấp và bố (mẹ) không đủ điều kiện giải quyết chế độ ưu đãi.
Câu 5: Hỏi khi làm hồ sơ đề nghị hưởng chế độ ưu đãi người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học nếu hồ sơ gốc thiếu thông tin hoặc thất lạc giấy tờ chứng minh tham gia kháng chiến ở vùng quân đội Mỹ sử dụng chất độc hóa học thì xử lý thế nào? quy định ở văn bản nào?
Trả lời: Một trong những giấy tờ làm căn cứ chứng minh thời gian tham gia kháng chiến ở vùng quân đội Mỹ sử dụng chất độc hóa học để lập hồ sơ giải quyết chế độ ưu đãi được quy định tại Khoản 1 Điều 54 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ.
Trường hợp các giấy tờ quy định tại điểm b, c Khoản 1 Điều 54 Nghị định số 131 nêu trên chỉ thể hiện phiên hiệu, kí hiệu đơn vị chưa rõ địa bàn hoạt động thì cá nhân làm đơn gửi Bộ Chỉ huy Quân sự cấp tỉnh nơi thường trú để được tra cứu cấp Giấy xác nhận thông tin giải mã phiêu hiệu, kí hiệu, thời gian, địa bàn hoạt động (quy định tại Điều 55 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP và Điều 11 Thông tư số 55/2022/TT-BQP ngày 27 tháng 7 năm 2022 của Bộ Quốc phòng hướng dẫn quy trình tra cứu, xác minh, cấp giấy xác nhận giải mã phiên hiệu, ký hiệu, thời gian, địa bàn hoạt động của đơn vị).
Câu 6: Tôi vừa là thương binh, đồng thời là bệnh binh và là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, tôi có được hưởng trợ cấp ưu đãi của cả 3 đối tượng không? Nếu được thì quy định tại văn bản nào?
Trả lời:
Khoản 2 Điều 58 Nghị định 131/2021/NĐ-CP, ngày 30/12/2021 của Chính phủ quy định: “Trường hợp đang hưởng đồng thời trợ cấp thương binh và trợ cấp bệnh binh thì được hưởng trợ cấp đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học theo quy định tại điểm b, điểm c, điểm d, khoản 1, Điều 30, Pháp lệnh”.
Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp đang hưởng đồng thời trợ cấp thương binh và trợ cấp bệnh binh thì được hưởng trợ cấp đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học như sau:
- Nếu thuộc trường hợp mắc thêm bệnh có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên thì được khám giám định tổng hợp tỷ lệ tổn thương cơ thể của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học với tỷ lệ bệnh binh để hưởng trợ cấp bệnh binh và trợ cấp thương binh.
- Nếu thuộc trường hợp vô sinh hoặc sinh con dị dạng, dị tật thì được hưởng trợ cấp thương binh, trợ cấp bệnh binh và trợ cấp đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 41% - 60%.
Câu 7: Trường hợp là thương binh đồng thời là bệnh binh có được hưởng đồng thời cả 2 trợ cấp hay không? Thủ tục thế nào?
Trả lời:
Điều 43, Nghị định 131/2021/NĐ-CP, ngày 30/12/2021 của Chính phủ hướng dẫn hồ sơ, thủ tục giải quyết hưởng thêm một chế độ trợ cấp đối với đối tượng là thương binh đồng thời là bệnh binh.
Theo đó, cá nhân làm đơn đề nghị (theo Mẫu số 19, Phụ lục I, Nghị định 131/2021/NĐ-CP) gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi đang thường trú. Trong thời gian 12 ngày kể từ ngày nhận được đơn, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm đối chiếu hồ sơ đang quản lý để xem xét, ban hành quyết định hưởng thêm chế độ trợ cấp ưu đãi (thương binh hoặc bệnh binh) theo quy định.
Như vậy, trường hợp đang hưởng trợ cấp thương binh đồng thời là bệnh binh hoặc trường hợp đang hưởng trợ cấp bệnh binh đồng thời là thương binh được xem xét hưởng thêm trợ cấp (bệnh binh hoặc thương binh) nếu hồ sơ đảm bảo đúng quy định.
Câu 8: Đề nghị cho biết những bệnh và dị dạng, dị tật như thế nào thì đủ điều kiện để xem xét giải quyết chế độ người HĐKC bị nhiễm CĐHH?
Trả lời:
Căn cứ quy định tại phụ lục V Nghị định 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ thì Danh mục bệnh, dị dạng, dị tật liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học gồm:
1. Ung thư phần mềm (Soft tissue sarcoma).
2. U lympho không Hodgkin (Non - Hodgkin’s lymphoma).
3. U lympho Hodgkin (Hodgkin’s disease).
4. Ung thư phế quản - phổi (Lung and Bronchus cancer).
5. Ung thư khí quản (Trachea cancer).
6. Ung thư thanh quản (Larynx cancer).
7. Ung thư tiền liệt tuyến (Prostate cancer).
8. Ung thư gan nguyên phát (Primary liver cancers).
9. Bệnh đa u tủy xương ác tính (Kahler’s disease).
10. Bệnh thần kinh ngoại biên cấp tính hoặc bán cấp tính (Acute, subacute peripheral neuropathy).
11. Bệnh trứng cá do clo (Chloracne).
12. Bệnh đái tháo đường type 2 (Type 2 Diabetes).
13. Bệnh Porphyrin xuất hiện chậm (Porphyria cutanea tarda).
14. Bất thường sinh sản (Unusual birth): Vô sinh.
15. Các rối loạn tâm thần (Mental disorders):
16. Các dị dạng, dị tật bẩm sinh.
17. Tật gai sống chẻ đôi (Spina Bifida).
Các bệnh quy định từ khoản 1 đến khoản 15 chỉ áp dụng đối với người HĐKC bị phơi nhiễm với CĐHH.
Các dị dạng, dị tật bẩm sinh quy định tại khoản 16 và tật gai sống chẻ đôi quy định tại khoản 17 chỉ áp dụng đối với con đẻ của người HĐKC bị phơi nhiễm với CĐHH.
Câu 9: Ông Lê Văn Hoàng, xã Bình Minh, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội hỏi: Tôi đang hưởng chế độ thương binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể 61%. Tôi làm hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và được cơ quan có thẩm quyền kết luận mắc bệnh liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học tỷ lệ tổn thương cơ thể 61%. Vậy tôi có được hưởng cả 2 chế độ trợ cấp: thương binh và người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học hay không?
Trả lời:
Tại Khoản 3 Điều 6 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 ngày 9/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định: “Người có công với cách mạng thuộc nhiều đối tượng thì được hưởng trợ cấp, phụ cấp của nhiều đối tượng; đối với trợ cấp người phục vụ và chế độ ưu đãi quy định tại khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này thì chỉ hưởng mức cao nhất của một chế độ ưu đãi”.
Và, tại Khoản 1 Điều 58 Nghị định số 131/2021/NĐ-CP ngày 9/4/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, quy định: “Trường hợp đang hưởng trợ cấp thương binh nếu đủ điều kiện thì được hưởng thêm trợ cấp đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học”.
Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp của ông đang hưởng trợ cấp thương binh tỷ lệ 61% và đủ điều kiện giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học tỷ lệ 61% thì được giải quyết hưởng cả 2 trợ cấp: trợ cấp thương binh tỷ lệ 61% và trợ cấp người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học tỷ lệ 61%.
Câu 10: Trong một gia đình có người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể 81% trở lên hoặc gia đình có nhiều người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học từ 81% trở lên thì người trực tiếp chăm sóc nạn nhân đó có được hưởng trợ cấp không? Nếu được thì quy định ở văn bản nào? 17 bệnh Bộ Y tế quy định để xem xét công nhận là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học là những bệnh nào?
Trả lời:
1. Trợ cấp đối với người phục vụ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình:
Khoản 3, Điều 30 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, ngày 09/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định: “Trợ cấp người phục vụ đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình”.
Theo đó, đối với một người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình thì có trợ cấp người phục vụ. Do vậy, người trực tiếp chăm sóc người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình được nhận trợ cấp người phục vụ hàng tháng (mức trợ cấp hàng tháng theo quy định tại Nghị định số 75/2021/NĐ-CP, ngày 24/7/2021 của Chính phủ là 1.624.000đồng) và theo quy định tại Điểm c, Khoản 2, Điều 31 Pháp lệnh người phục vụ được Nhà nước cấp thẻ bảo hiểm y tế.
2. Danh mục bệnh, dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học để xem xét công nhận là người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học
Tại Mục I, Phụ lục V, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP, ngày 30/12/2021 của Chính phủ quy định Danh mục bệnh, dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm với chất độc hóa học như sau:
1. Ung thư phần mềm (Soft tissue sarcoma).
2. U lympho không Hodgkin (Non - Hodgkin’s lymphoma).
3. U lympho Hodgkin (Hodgkin’s disease).
4. Ung thư phế quản - phổi (Lung and Bronchus cancer).
5. Ung thư khí quản (Trachea cancer).
6. Ung thư thanh quản (Larynx cancer).
7. Ung thư tiền liệt tuyến (Prostate cancer).
8. Ung thư gan nguyên phát (Primary liver cancers).
9. Bệnh đa u tủy xương ác tính (Kahler’s disease).
10. Bệnh thần kinh ngoại biên cấp tính hoặc bán cấp tính (Acute, subacute peripheral neuropathy).
11. Bệnh trứng cá do clo (Chloracne).
12. Bệnh đái tháo đường type 2 (Type 2 Diabetes).
13. Bệnh Porphyrin xuất hiện chậm (Porphyria cutanea tarda).
14. Bất thường sinh sản (Unusual birth): Vô sinh.
15. Các rối loạn tâm thần (Mental disorders): quy định cụ thể tại Phần II Phụ lục này
16. Các dị dạng, dị tật bẩm sinh: quy định cụ thể tại Phần III Phụ lục này
17. Tật gai sống chẻ đôi (Spina Bifida).
Các bệnh quy định từ khoản 1 đến khoản 15, Phụ lục V, Nghị định chỉ áp dụng đối với người hoạt động kháng chiến bị phơi nhiễm với chất độc hóa học.
Các dị dạng, dị tật bẩm sinh quy định tại Khoản 16, Phụ lục V, Nghị định và tật gai sống chẻ đôi quy định tại Khoản 17, Phụ lục V, Nghị định chỉ áp dụng đối với con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị phơi nhiễm với chất độc hóa học.
Câu 11: Đề nghị cho biết thời điểm hưởng trợ cấp hằng tháng đối với người HĐKC bị nhiễm CĐHH và con đẻ bị dị dạng, dị tật của người HĐKC bị nhiễm CĐHH?
Trả lời: Căn cứ quy định tại Điều 59 Nghị định 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ, thì:
1. Người HĐKC bị nhiễm CĐHH, con đẻ của người HĐKC bị nhiễm CĐHH được hưởng trợ cấp, phụ cấp hằng tháng kể từ tháng Hội đồng giám định y khoa có thẩm quyền ban hành biên bản giám định y khoa.
2. Người HĐKC bị nhiễm CĐHH được công nhận theo quy định tại khoản 2 (người HĐKC có con đẻ bị dị dạng, dị tật đã được hưởng chế độ ưu đãi mà bố (mẹ) chưa được công nhận là người hoạt động kháng HĐKC bị nhiễm CĐHH) và khoản 3 (trường hợp có vợ hoặc có chồng nhưng không có con đẻ) Điều 56 Nghị định 131 được hưởng trợ cấp hằng tháng kể từ tháng Sở Lao động - TBXH ban hành quyết định trợ cấp ưu đãi.
Câu 12: Đề nghị hướng dẫn về hồ sơ, thủ tục xác nhận người HĐKC có con đẻ bị dị dạng, dị tật đã được hưởng chế độ ưu đãi mà bố (mẹ) chưa được công nhận là người HĐKC bị nhiễm CĐHH?
Trả lời:
Căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 56 Nghị định 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ thì trường hợp người HĐKC có con đẻ bị dị dạng, dị tật đã được hưởng chế độ ưu đãi mà bố (mẹ) chưa được công nhận là người HĐKC bị nhiễm CĐHH thì hồ sơ, thủ tục như sau:
a) Cá nhân lập bản khai (theo mẫu) gửi đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú.
b) Ủy ban nhân dân cấp xã trong thời gian 5 ngày làm việc có trách nhiệm xác nhận bản khai và lập danh sách gửi Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội.
c) Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội trong thời gian 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, có trách nhiệm kiểm tra, lập danh sách kèm giấy tờ theo quy định gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.
d) Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trong thời gian 12 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, đối chiếu dị dạng dị tật của con ghi trong các giấy tờ sau: văn bản của Trạm trưởng trạm y tế xã, trung tâm y tế hoặc bệnh viện đa khoa cấp huyện; biên bản họp và đề nghị của Hội đồng xác nhận người có công cấp xã; giấy xác nhận tình trạng dị dạng, dị tật của Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Biên bản giám định y khoa đang lưu trong hồ sơ với danh mục dị dạng, dị tật theo quy định tại Phụ lục V Nghị định 131.
Trường hợp hồ sơ có giấy tờ đúng quy định, tình trạng dị dạng, dị tật của con đẻ đúng theo danh mục theo quy định tại Mục III Phụ lục V Nghị định 131 thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm ban hành quyết định cấp giấy chứng nhận người HĐKC bị nhiễm CĐHH và trợ cấp, phụ cấp ưu đãi.
Trường hợp còn vướng mắc về tình trạng dị dạng, dị tật của con đẻ: Nếu con đẻ còn sống thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cấp giấy giới thiệu đến Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh. Trong thời gian 60 ngày kể từ ngày nhận được giấy giới thiệu, Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh ban hành biên bản giám định y khoa, kết luận có bị dị dạng, dị tật theo quy định tại Mục III Phụ lục V Nghị định này, không ghi tỷ lệ tổn thương cơ thể gửi đến Sở Lao động - Thương binh và Xã hội.
Trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được biên bản giám định y khoa thì Sở Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm xem xét, nếu đủ điều kiện thì ban hành quyết định cấp giấy chứng nhận người HĐKC bị nhiễm CĐHH và trợ cấp, phụ cấp ưu đãi.
Câu 13: Đề nghị cho biết giấy tờ ghi nhận mắc bệnh hoặc mắc dị dạng, dị tật liên quan đến phơi nhiễm với CĐHH để làm căn cứ xem xét lập hồ sơ giải quyết chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm CĐHH?
Trả lời:
Căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 54 Nghị định 131/2021/NĐ-CP ngày 30/12/2021 của Chính phủ thì một trong các giấy tờ ghi nhận mắc bệnh hoặc dị dạng, dị tật để làm căn cứ xem xét lập hồ sơ giải quyết chế độ người HĐKC bị nhiễm CĐHH như sau:
a) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án của bệnh viện tuyến huyện hoặc trung tâm y tế huyện hoặc tương đương trở lên (bao gồm cả bệnh viện quân đội, công an) theo mẫu quy định của Bộ Y tế.
b) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án ngoại trú của Phòng khám Ban Bảo vệ sức khỏe cán bộ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo mẫu quy định của Bộ Y tế.
c) Giấy xác nhận dị dạng, dị tật bẩm sinh của các cơ sở y tế cấp xã trở lên đối với con đẻ chưa khám bệnh, chữa bệnh về các dị dạng, dị tật theo Mẫu số 39 Phụ lục I Nghị định này.
d) Giấy tờ do cơ quan, đơn vị có thẩm quyền ban hành được xác lập từ ngày 30 tháng 4 năm 1975 trở về trước ghi nhận mắc bệnh thuộc nhóm bệnh thần kinh ngoại biên trong thời gian từ 1 đến 5 tuần sau phơi nhiễm đối với trường hợp mắc bệnh thần kinh ngoại biên cấp tính hoặc bán cấp tính theo quy định tại Phụ lục V Nghị định này.
đ) Bản tóm tắt hồ sơ bệnh án của lần điều trị cuối cùng ghi nhận quá trình điều trị về bệnh rối loạn tâm thần liên tiếp trong 3 năm trở lên của bệnh viện tuyến huyện hoặc trung tâm y tế huyện hoặc tương đương trở lên (bao gồm cả bệnh viện quân đội, công an) với các bệnh rối loạn tâm thần có liên quan đến phơi nhiễm với CĐHH theo quy định tại khoản 15 Phụ lục V Nghị định này.
e) Giấy xác nhận người HĐKC có vợ hoặc có chồng nhưng không có con đẻ của Ủy ban nhân dân cấp xã.
------------------------------------------------
* Tạp chí Da cam Việt Nam xin trân trọng đề nghị bạn đọc và các cộng tác viên gửi câu hỏi liên quan đến thực hiện chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng nói chung và người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc học học; chế độ chính sách đối với dân thường bị nhiễm chất độc hóa học, xin gửi về Tạp chí, theo địa chỉ: tapchidacam@gmail.com
Sáng 27/4/2023, tại Hà Nội, Trung ương Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam và Bộ Tư lệnh Hóa học đã tổ chức buổi làm việc đánh giá kết quả phối hợp hoạt động giữa Binh chủng Hóa học và Hội NNCĐDC/dioxin Việt Nam trong thời gian qua và bàn phương hướng đẩy mạnh các hoạt động trong thời gian tới